Begraven, cremeren en resomeren

De keuze voor het begraven of cremeren ligt heel vaak op emotioneel of religieus terrein. Ook liggen hier vaak de familiaire tradities aan ten grondslag. Het blijft natuurlijk altijd een persoonlijke keuze en als men van te voren een keuze aan de omgeving kenbaar maakt is dit vaak fijn voor de nabestaanden.

Begraven

Als er wordt gekozen voor begraven houdt dat in dat men op een begraafplaats naar de laatste rustplek wordt gebracht. Soms naar een plaats waar ook naaste familieleden of vrienden zijn begraven. Het kan een fijne en rustgevende omgeving zijn om te rouwen of om nog eens te bezoeken. Om een juiste keuze te maken zou men zich de volgende vragen kunnen stellen:

  • wat zou ik zelf het liefste willen?
  • wie laat ik achter en wat zouden zij prettig vinden?
  • op welke begraafplaats zou ik willen liggen?
  • welk plekje zou ik dan mooi vinden?
  • wat betekend begraven op de lange termijn?
  • heb ik andere familieleden of vrienden die begraven zijn?
  • wat vond ik daarvan?

Bij begraven is er keuze tussen een algemeen graf of particulier graf.

Bij een algemeen graf bepaalt de beheerder van de begraafplaats wie daarin begraven wordt. Een algemeen graf wordt voor de minimale wettelijke termijn van 10 jaar uitgegeven, waarna het in principe mag wordt geruimd (in de praktijk is deze termijn vaak langer). In een algemeen graf worden twee of drie mensen begraven, die achtereenvolgens zijn overleden en onderling geen relatie hebben.

Er zijn beperkende voorschriften voor het plaatsen van een grafsteen omdat de ruimte gedeeld moet worden.

Bij een particulier graf ( ‘koopgraf’ of ‘familiegraf’) huurt men een stukje grond; een graf, waarvan men rechthebbende wordt. De meeste begraafplaatsen geven een particulier graf voor tien, twintig of dertig jaar uit. Daarna is meestal verlenging voor telkens tien jaar mogelijk.  De mogelijkheden voor grafbedekking zijn aanzienlijk ruimer dan bij een algemeen graf

>>> Silene Uitvaart kan u verder informeren over alle begraafplaatsen in de regio, met hun mogelijkheden, reglementen en actuele tarieven.

Natuurbegraven

Wat is natuurbegraven?

Afscheid nemen van een dierbare doet nadenken over leven en dood. Het is fijn als je je dan verbonden voelt met de natuur. De troostende kracht van de natuur geeft ruimte aan rouw, verdriet en het laatste afscheid. Die verbondenheid met de natuur is een van de redenen waarom mensen kiezen voor natuurbegraven.

Bij natuurbegraven gaat het graf op in de natuur. Een mooie manier om het lichaam terug te geven aan de natuur. Hierbij gaat respect voor de overledene hand in hand met respect voor natuur en milieu.

Een groene uitvaart

Op een natuurbegraafplaats begraaft u uw naaste volgens een zogeheten ‘groene uitvaart’. Dat betekent dat de begraafplaats het milieu zo min mogelijk belast en past binnen het bestaande bosbeheer. De kleding van overledene, een lijkwade, kist, urn of mand zijn daarom van natuurlijk afbreekbaar materiaal gemaakt. Een gedenkteken is alleen mogelijk in de vorm van een boomschijf met inscriptie.

Natuurbegraven is voor iedereen

Een natuurbegraafplaats is een laatste rustplaats voor iedereen, ongeacht geloof of afkomst. Daarnaast worden graven ruim gesitueerd en biedt men eeuwigdurende grafrust. Graven worden dus nooit geruimd.

Voor alle locaties, kenmerken en recensies van Nederlandse natuurbegraafplaatsen, zie: www.begravenindenatuur.com

Cremeren

Cremeren is het proces waarbij een overleden lichaam wordt verbrand.

Het proces rond een afscheid voorafgaande aan een crematie gaat veelal als volgt: op de dag van de crematie wordt de familie door de gastvrouw/heer van het crematorium ontvangen in de familiekamer.  Ondertussen worden de belangstellenden ontvangen in de ontvangstruimte van het crematorium. Als het tijd is voor de plechtigheid neemt de uitvaartondernemer iedereen mee naar de aula waar de kist staat, eventueel omringd met kaarsen, bloemen, een foto van de overledene en/of andere voorwerpen die de overledene dierbaar waren.

De afscheidsdienst duurt gemiddeld drie kwartier tot een uur, afhankelijk van de invulling en het aantal aanwezigen. Aan het eind van de plechtigheid kan men kiezen om de kist te laten staan of in aanwezigheid van familie en nabestaanden te laten dalen dan wel wegglijden.

Wil men in alle rust afscheid nemen van de overledene dan is het aan te bevelen om met de directe familieleden als laatste de aula te verlaten. 

Na de plechtigheid is er gelegenheid tot condoleren en samenzijn in de ontvangkamer. Daar kan men vandaag de dag qua consumpties bijna van alles aanbieden: van een kopje koffie met een koekje tot champagne en buffetten.  

Asbestemming

Nadat de crematie heeft plaatsgevonden wordt in Nederland na 30 dagen de as van de overledene vrijgegeven. De as wordt tot 6 maanden na de crematie kosteloos bewaard.

Er zijn vele mogelijkheden om de as van uw dierbare te bewaren. De as kunt u in een urn thuis bewaren. Bij vele crematoria vindt u een urnenmuur of urnentuin waar u de as een plek kunt geven. U kunt de urn ook laten bijzetten in een graf van een andere overledene, bijvoorbeeld een eerder overleden familielid. Tevens kunt u een deel van de as laten verwerken in een sieraad of kunstwerk. Nabestaanden kunnen de as verdelen over meerdere bestemmingen; op die manier is het mogelijk om meerdere nabestaanden te laten beschikken over de as. Naast verstrooiing op de speciaal hiervoor bestemde velden van het crematoriumterrein zijn er tal van andere mogelijkheden voor verstrooiing, bijvoorbeeld op een plek die voor de overledene bijzonder was of waar u zelf graag komt. Het is ook mogelijk de as op zee te verstrooien. U kunt hierbij aanwezig zijn of de verstrooiing in stilte laten plaatsvinden.

>>> Silene Uitvaart kan u verder informeren over de verschillende crematoria in de regio, met hun mogelijkheden, reglementen en actuele tarieven.

Resomeren

Wat is resomeren?

Voor wie nog niet helemaal is ingelezen in het onderwerp resomeren beginnen we met een korte uitleg over wat resomeren nou precies is. Simpel gezegd is resomeren een moderne en duurzame techniek waarbij het lichaam wordt opgelost in water. Het klinkt misschien vreemd, maar het is echt zo. Met behulp van een oplossing op waterbasis wordt het natuurlijke afbraakproces van het lichaam versneld. Dit scheikundig proces genaamd 'alkalische hydrolyse' vindt plaats in een speciaal ontworpen machine voor resomeren. In deze resomatie machine wordt een mengsel van kaliumhydroxide en water toegevoegd, waarna de temperatuur in de machine tot wel 180 graden Celcius stijgt. Ondanks deze hoge temperatuur kookt het mengsel zelf echter niet vanwege de verhoogde druk. Uiteindelijk blijft er een kleine hoeveelheid wit poeder over van de botten. 

Hoe gaat het in zijn werk?

Misschien vraag je je nu wel af hoe een wateroplossing van het lichaam uiteindelijk leidt tot een witte poeder in plaats van alleen maar vloeistof. Wij lichten het proces van resomeren stap voor stap toe:

Stap 1: Net zoals bij een begrafenis en een crematie wordt het lichaam in een kist of lijkwade gelegd voor de uitvaart. De kist gaat echter niet mee in de resomatie machine.

Een andere optie is dat het lichaam in een wollen omhulsel wordt geplaatst alvorens het in een kist wordt gelegd. Dit omhulsel bestaat uit materialen die makkelijk afbreekbaar zijn door hydrolyse.

Stap 2: Als het zover is wordt het lichaam in het omhulsel uit de kist gehaald en in de resomatie machine gelegd. Dit maakt het hergebruiken van de kist mogelijk. Indien het lichaam nog niet in het omhulsel ligt wordt dit eerst nog gedaan. Daarna wordt het lichaam op een zorgvuldige manier in de machine geplaatst.

Stap 3: In de machine zijn sensoren geplaatst die het lichaam wegen. Dit is een belangrijk onderdeel, omdat het gewicht namelijk bepaalt hoeveel water en alkali er nodig is voor het oplossen van het lichaam. 

Stap 4: Nadat het lichaam is gewogen en er is bepaald hoeveel water en alkali er nodig is, wordt het mengsel met kaliumhydroxide ingebracht in de machine. Een recirculatiepomp zorgt ervoor dat het mengsel in de machine blijft mengen voor een evenredige verspreiding. De temperatuur stijgt tot wel 180 graden Celsius.

Stap 5: Het ontbindingsproces duurt gemiddeld 3 tot 4 uur. Uiteindelijk blijft er wat bruine vloeistof en wit poeder over van de botten. De vloeistof is steriel, waardoor het meteen kan worden weggespoeld door het riool. De as wordt meegegeven aan de nabestaanden. Zij kunnen deze in een urn bewaren of uitstrooien.

Het verschil tussen cremeren en resomeren

Cremeren en resomeren lijken erg veel op elkaar. De uitvaart ziet er tot op het moment dat je de resomatie kamer binnenkomt hetzelfde uit als bij een crematie. Ook vindt resomeren net zoals bij een crematie plaats in een rouwcentrum of in een crematorium indien zij beschikken over een resomatie machine. Beide processen leiden uiteindelijk tot as die de nabestaanden mogen houden. Het grootste verschil tussen cremeren en resomeren is dat er bij cremeren vuur aan te pas komt en bij resomeren water om het lichaam op te lossen. Een ander belangrijk verschil: resomeren is milieuvriendelijker dan cremeren. Bij resomeren is er minder dan een vijfde van de energie (in de vorm van gas en elektriciteit) nodig als je het vergelijkt met cremeren.

De milieuvoordelen van resomeren

De keuze voor resomeren is veelal te verklaren uit de voordelen die het met zich mee brengt voor het milieu. Bij resomeren vindt er namelijk minder kwik en CO2-uitstoot plaats, wat resomeren duurzamer maakt ten opzichte van begraven en cremeren. Daarnaast kan de kist bij resomeren meerdere malen hergebruikt worden, omdat deze niet mee de machine in gaat. Ook kan de overgebleven (steriele) vloeistof gewoon via waterzuivering worden verwerkt, omdat er geen DNA meer in zit. Dit verlaagt onder andere het besmettingsgevaar. Mede doordat er minder uitstoot van schadelijke gassen plaatsvindt, wordt er bespaard op de milieubelasting. Hierdoor zijn de milieukosten bij resomeren vrijwel nihil.

Kritiek

Zoals bij vele nieuwe ontwikkelingen is er ook kritiek op deze ontwikkeling. Tegenstanders van resomeren vragen zich onder andere af of de methode wel echt zo milieuvriendelijk is, aangezien er kaliumhydroxide wordt gebruikt. Ook vinden ze het geen prettig idee dat de vloeistof die overblijft gewoon in het riool verdwijnt. Bij lozing van de resten in het rioolwater kan contact met andere mensen immers niet worden uitgesloten.

Sinds 2021 is resomeren wettelijk toegestaan in Nederland.

In de loop van 2022 worden de eerste locaties bekend waar het resomeren daadwerkelijk kan worden toegepast. In onze omgeving zal begraafplaats en afscheidshuis Nieuw Eykenduynen te Den Haag in 2022 een dergelijke voorziening gaan aanbieden.